PSV-slachtoffers bij het Sinterklaasbombardement, 6 december 1942

Op 6 december 1942 voert de Britse Royal Air Force (RAF) opnieuw een luchtaanval uit op de Philipsfabrieken tijdens Operation Oyster. Dit gaat de geschiedenis in als het Sinterklaasbombardement. Dit keer is het een grootscheepse aanval met 93 bommenwerpers, bedoeld om de productie van radio-onderdelen stil te leggen. De fabrieken aan de Emmasingel worden flink geraakt, maar door onnauwkeurigheid wordt ook de binnenstad van Eindhoven zwaar getroffen, met name het gebied rond de Demer. De schade is enorm en 150 inwoners (en zeven Duitse soldaten) komen om het leven. Ook enkele PSV’ers zijn slachtoffer van het Sinterklaasbombardement.

Albert van Helvoirt, slachtoffer van bom met vertraging

Van Helvoirt lijkt de enige PSV’er die om het leven komt bij het bombardement. De oud-speler van PSV 4 wordt pas in september 1935 genoteerd als werkend lid, terwijl hij al in 1934 uitkomt voor het vierde. Eind 1936 bedankt Van Helvoirt als PSV-lid. Een paar maanden later treedt hij in dienst van Philips, waar hij aan de slag gaat bij de brandweer van het bedrijf.

Een paar weken voor de Duitse inval trouwt hij met zijn verloofde Anna Maria Steen, met wie hij twee dochtertjes krijgt. Zij wonen dan op de Maria Stuartstraat 30. Op de avond van 6 december is het gezin op bezoek bij de schoonouders van Anna, slechts drie huizen verder, op nummer 24 als het bombardement begint.

Als het bombardement achter de rug lijkt, denkt Van Helvoirt veilig te zijn. Als lid van de brandweer besluit hij thuis zijn helm te halen. Precies op dat moment ontploft er nog een tijdbom voor zijn huis, waarbij hij om het leven komt. Ook van hun huis en bezittingen is niets over. Zijn vrouw en kinderen blijven ongedeerd. Van Helvoirt wordt op 10 december begraven op Begraafplaats St. Lambertus in Eindhoven. Voor zover bekend vallen er geen andere slachtoffers onder de leden van PSV. Enkele andere leden worden wel getroffen door groot persoonlijk leed.

Piet Bakers

Onder de doden van het Sinterklaasbombardement zijn zes familieleden van Piet Bakers (niet uit zijn gezin). Zij komen om als er een bom op hun huis valt op Van Kinsbergenstraat 27. Moeder Wilhelmina en haar kinderen van 1, 4, 5, 8 en 12 komen om, evenals de zwager van Wilhelmina. Vader Cornelis, één zoon en drie dochters overleven het drama. Bakers schrijft hier niets over in zijn dagboek, waarin vrijwel alleen aantekeningen staan over het voetbalseizoen 1943-1944.

Gerrit Jan Le Pair

Het bombardement treft ook de familie van oud-lid Gerrit Jan Le Pair. Deze begint in mei 1939 als aspirant-lid bij PSV en blijft twee jaar lid. In mei 1941 stopt Le Pair, die dat seizoen uitkomt voor PSV 9, er weer mee. Anderhalf jaar later is het leed voor zijn familie niet te overzien.

Een van de bommen komt terecht op het huizenblok van Frederiklaan 113 t/m 119, op steenworp afstand van het Philips Sportpark. De huizen worden volledig verwoest. De familie Le Pair woont op nummer 117.

Vader Jan en Annie, het jongere zusje van Gerrit Jan, worden bedolven onder het puin. Gerrit Jan en broer Arie overleven de bom en raken lichtgewond. Hun moeder is al voor de oorlog overleden, tijdens de geboorte van zusje Annie. Op de begrafenis van Jan en Annie spreekt ook Frits Philips enkele woorden, aangezien Jan bij Philips werkte. Gerrit Jan schrijft jaren na de oorlog een boekje voor zijn familie waarin hij vertelt over zijn jeugd. Uiteraard komt het bombardement ter sprake:

De gevolgen waren verschrikkelijk. We waren met ons vieren thuis, vader was met het eten bezig. Vader en zusje Annie waren op slag dood. Mijn broer Arie en ik werden lichtgewond onder het puin vandaan gehaald. Ik kon het een en ander gaan regelen met betrekking tot de begrafenis en het zoeken naar toekomstig onderdak. Het waren onwezenlijke tijden voor een 17-jarige. Bij de naaste buren waren ook dodelijke slachtoffers te betreuren. De begrafenis bij de Oude Toren in Woensel werd voorafgegaan door een lange voettocht om Eindhoven heen vanwege de vele verwoestingen en het instortingsgevaar. Bij het graf van pa en Annie heeft Frits Philips ontroerende woorden gesproken. Ik was helemaal uit het lood geslagen en heb toen vaak gedacht dat het beter zou zijn geweest als ik het lot van Pa en Annie had kunnen delen. Vooral de vraag waarom moeder (in het kraambed) moest sterven om Annie ter wereld te brengen, die negen jaar later op deze manier zou worden weggevaagd, heeft mij veel bezig gehouden.

De plek waar de vier huizen stonden blijft nog een paar jaar onbebouwd; begin jaren vijftig komen er drie huizen voor in de plaats. Tegenwoordig is nog te zien dat de bouwstijl van deze woningen verschilt van de huizen eromheen. Ook bestaat het adres Frederiklaan 119 niet meer. De telling van de huisnummers gaat sinds de nieuwe huizen van 117 naar 121. De namen van de vader en het zusje van Gerrit Jan Le Pair staan genoemd op het Oyster monument aan de Mathildelaan.

Dit verhaal is afkomstig uit het boek PSV tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het boek is hier te bestellen!